Dziewanna drobnokwiatowa
- By :
- Category : Rosliny zielarskie
- Tags: krwawe wybroczyny

Dziewanna drobnokwiatowa – gatunek rośliny zielnej należący do rodziny trędownikowatych. Występuje w Eurazji, poza tym jako zawleczony i inwazyjny na innych kontynentach.
Wykorzystywany jest jako roślina lecznicza. W pierwszym roku wykształca przyziemną rozetę okazałych liści osiągających do 0,5 m długości. W drugim roku wyrasta prosty, wzniesiony pęd osiągający 1–2 m wysokości. Pojawia się w miejscach, gdzie gleba została odsłonięta lub przemieszczona i dlatego jest to częsty gatunek na nasypach, terenach ruderalnych, przydrożach. Występuje poza tym na suchych wzgórzach, na zrębach leśnych, skałach, najczęściej na podłożu piaszczystym, żwirowym i glebach wapiennych. Nie toleruje zacienienia.
Roślina zawiera olejek eteryczny o miodowym zapachu, ponadto kumaryny, cukry, gumy, substancje żywiczne, kwasy organiczne, tłuszcze, flawonoidy, saponiny.
Surowiec zielarski Kwiat dziewanny (Flos Verbasci) syn. korona dziewanny i ziele dziewanny. Do celów leczniczych zbiera się ze stanu naturalnego, rzadziej z upraw, w drugim roku wegetacji rośliny korony kwiatowe z przyrośniętymi do niej pręcikami, gdy kwiaty są już całkowicie rozwinięte.
Istotnymi składnikami występującymi w kwiatach są śluzy, ponadto saponiny m.in. werbaskosaponina, irydoidy: aukubina, flawonoidy, barwniki karotenowe: β–karoten, β–krocetyna i ksantofile, ślady olejku lotnego i kwasu jabłkowego oraz do 6% soli mineralnych. Spośród składników obojętnych zwraca uwagę znaczna zawartość sacharozy i innych cukrów.
Zmiażdżone kwiaty i liście są stosowane jako okłady na krwawe wybroczyny i obrzęki oraz stłuczenia.
Olejek z płatków dziewanny łagodzi, a nawet uśmierza nerwobóle, bóle w stawach i mięśniach.
Napar z kwiatów dziewanny działa moczopędnie, przeciwbólowo i słabo uspokajająco. Stosowany przy przeziębieniu, grypie, anginie, nieżycie nosa, stanach zapalnych jamy ustnej i gardła, ma działanie wykrztuśne, powlekające i napotne. Napar zalecany jest także w czerwonce, biegunce, nieżycie żołądka, żółtaczce oraz chorobach wątroby. Stosuje się go również (także nalewkę m.in. z liści dziewanny drobnokwiatowej) przy leczeniu stanów zapalnych górnych dróg oddechowych, nieżycie oskrzeli, astmie, kaszlu i chrypce.
Dziewanna drobnokwiatowa należy do najpopularniejszych ziół o działaniu wykrztuśnym. Jest oficjalnie uznanym skutecznym środkiem na zapalenie oskrzeli, zmniejszając m.in. objawy powiększonych węzłów chłonnych. Napar z liści dziewanny pomocny jest przy leczeniu mastopatii. Liście wchodzą też w skład naparu stosowanego w leczeniu guzów macicy, obrzęku jąder. Stosowane są także w lekach homeopatycznych przeciw migrenie i bólom uszu.