Dynia olbrzymia

Rosliny zielarskie

Dynia olbrzymia – gatunek rośliny z rodziny dyniowatych. Płożąca się lub wspinająca, gruba, o długości do 10 m. Owoc dyni jest jagodą fałszywą o zróżnicowanym kształcie i różnej wielkości, zależnie od odmiany, zrośniętą z dnem kwiatostanu stanowiącego zewnętrzną, mięsistą jego warstwę okrytą twardniejącą – w miarę dojrzewania – niezbyt grubą, zieloną, żółtą lub pomarańczową skórką. Średnia waga owoców ok. 50 kg. Pochodzi z Ameryki Środkowej i Południowej. Główne rejony uprawy to obecne tereny Meksyku, Gwatemali i południowe rejony USA. W Polsce uprawiana jako roślina jednoroczna, czasami (rzadko) dziczejąca (efemerofit).

Uprawiana jako warzywo. Owoce są jadalne. Miąższ owoców jest jadalny po ugotowaniu, można go też kandyzować i wytwarzać marmoladę. Cenione są również pestki dyni: zarówno do bezpośredniego spożycia, jak również w postaci tłoczonego z nich oleju. W Polsce znana była również już w XVI w., uprawiano ją wtedy u nas jako roślinę leczniczą.

Dynia olbrzymia jest gatunkiem dobrze rosnącym w polskich warunkach klimatycznych i dającym wysokie plony. Odpowiedni skład soli, znaczna zawartość karotenoidów i niska zdolność do wiązania azotanów sprawiają, że stanowi ona cenny surowiec dla przemysłu. Mała popularność tej rośliny w Polsce spowodowana jest brakiem tradycji uprawy dyni na dużych powierzchniach.

Dynia wykorzystywana jest również w gorzelnictwie, ze względu na dużą zawartość suchej masy, konkuruje z ziemniakiem, w piekarnictwie, przetwórstwie owocowo – warzywnym do produkcji mrożonek, dżemów itp., oraz jako pasza dla zwierząt. Ze względu na wysoką zawartość beta-karotenu (prowitaminy A) i niską zdolność wiązania azotanów z gleby jest wykorzystywana jako surowiec do produkcji soków owocowo-warzywnych.

Owoc dyni znajduje zastosowanie również jako składnik odżywek dla niemowląt.

Istnieją odmiany o bardzo kolorowych i charakterystycznego kształtu owocach, uprawiane jako rośliny ozdobne (tzw. dynia ozdobna). Należy do nich np. Cucurbita maxima var. turbaniformis, której owoce mają kształt turbanu i są dwukolorowe. Z nasion wyjątkowo dużych owoców nazywanych Atlantic Giant uprawiane są rośliny głównie z zamiarem osiągnięcia nowego rekordu.

Rosliny zielarskie
Jeżówka wąskolistna

Jeżówka wąskolistna – gatunek byliny, należący do rodziny astrowatych. Występuje naturalnie w Ameryce Północnej. W Polsce jest uprawiana, niekiedy dziczeje. Roślina odporna na mróz. Wymaga stanowiska w pełnym słońcu i żyznej gleby. Wskazane jest ściółkowanie. Po przekwitnięciu kwiatostany obcina się. Rozmnaża się przez podział albo przez sadzonki. Źle znosi przesadzanie. …

Rosliny zielarskie
Jeżówka purpurowa

Jeżówka purpurowa – gatunek rośliny z rodziny astrowatych. Pochodzi z Ameryki Północnej. We florze Polski czasami przejściowo dziczejąca z upraw. Surowiec zielarski Ziele jeżówki purpurowej – wysuszone, całe lub rozdrobnione kwitnące nadziemne części rośliny oraz korzeń jeżówki purpurowej – wysuszone, całe lub rozdrobnione podziemne części rośliny. Oba surowce powinny zawierać …

Rosliny zielarskie
Jemioła pospolita

Jemioła pospolita, jemioła biała, strzęśla – gatunek rośliny z rodziny sandałowcowatych. Występuje na terenie niemal całej Europy oraz w południowej i zachodniej Azji. Jest to roślina półpasożytnicza, ma zdolność prowadzenia fotosyntezy, podczas gdy wodę i sole mineralne pobiera od drzewa-żywiciela. Jemioła jest rośliną leczniczą. Jemioła rośnie na drzewach pobierając substancje …